JAKIE ZADANIA PEŁNIĄ MULTIPLIKATORY?
W niemal wszystkich układach mechanicznych występują elementy ruchome, które do wykonywania swoich zadań wymagają dostarczania momentu obrotowego pozwalającego na przemieszczanie poszczególnych części. Ze względu na to, że używane w maszynach, urządzeniach oraz pojazdach silniki mają ograniczone możliwości dopasowywania parametrów swej pracy do istniejących potrzeb, w grę musi wchodzić użycie odpowiedniej przekładni, która ułatwi osiągnięcie wymaganego momentu obrotowego oraz liczby obrotów. W zależności od sytuacji niezbędne może się okazać użycie reduktora albo multiplikatora. Przekonajmy się, w jaki sposób działają urządzenia tego rodzaju oraz sprawdźmy, do czego służą.
Na jakiej zasadzie działają multiplikatory?
Multiplikator jest przekładnią, która daje możliwość dobrania przełożenia w zależności od potrzeb. Wykorzystuje osadzone na wałkach koła zębate, które współpracują ze sobą zmieniając charakterystykę ruchu. Jest to możliwe za sprawą różnej średnicy kół, a co za tym idzie innej ilości zębów. Takie połączenia oznaczają, że przy stałej prędkości koła napędzanego zazębiające się z nim koło bierne będzie się obracało z większą lub mniejszą prędkością kątową, zależnie od swej średnicy. W przypadku, gdy koło bierne będzie mniejsze niż czynne, jego prędkość obrotowa stanie się większa niż ta, z jaką porusza się koło napędzane. W sytuacji, kiedy okaże się ono większe, prędkość obrotowa zmaleje. Kluczowe jest jednak to, iż modyfikacja prędkości obrotowej pociąga ze sobą także przekształcenie wartości momentu obrotowego – przy ograniczeniu prędkości koła napędzanego zostanie on zwiększony, a w sytuacji przeciwnej ulegnie zmniejszeniu.
Do czego służą multiplikatory?
Multiplikatory to przekładnie mechaniczne, które pozwalają na zmianę charakterystyki ruchu obrotowego przez zwiększenie prędkości obrotowej koła napędzanego przy jednoczesnym ograniczeniu powstającego momentu obrotowego. Przekładnie tego rodzaju wykorzystując stożkowe koła zębate mogą również zmieniać płaszczyznę, w której odbywa się rotacja koła napędzanego. W wielu przypadkach dla uzyskania właściwej wartości korzysta się z przekładni zawierających większą liczbę kół.